اثرات مخرب رسانه های تصویری بر کودکان

 

اثرات مخرب رسانه های تصویری بر کودکان

روان‌شناسان بر این باورند که فرزند پروری هنری است که نیاز به خلاقیت، صرف انرژی، زمان و هزینه دارد. بخش عمده‌ای از این انرژی صرف برنامه‌ریزی و مدیریت اوقات فراغت فرزندان می‌شود. البته نتیجه کار همیشه رضایت‌بخش نیست،چراکه بسیاری از والدین در تامین شرایطی مناسب برای پر کردن اوقات فراغت کودک یا نوجوان‌شان، بخصوص در تعطیلات نوروزی به علایق و نیازهای فرزندشان توجه نمی‌کنند.وقتی برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت فرزندان، متناسب با نیازهای روحی و جسمی آنها صورت نمی‌گیرد، کودکان و نوجوانان تصور می‌کنند که بیشتر وقت‌شان را باید برای تماشای تلویزیون و بازی‌های کامپیوتری که بیشترشان هم خشونت آمیزند، صرف کنند؛ در حالی که ضایعه ناشی از تماشای کارتون‌ها یا انجام بازی‌های خشن، کمتر از خشونت‌های اجتماعی نیست.علت گرایش کودکان و نوجوانان به بازی‌های کامپیوتری یا کارتون‌های خشن، ارضا شدن حس هیجان و رقابت‌خواهی است که در قالب این نوع برنامه‌ها نهفته است و از نیازهای روحی این مقاطع سنی محسوب می‌شود.

کودک هیجان می‌خواهد.

روان‌شناسان تاکید می‌کنند این درست است که بچه‌های امروز با توجه به آپارتمان‌نشینی بیش از پیش به فعالیت‏های ورزشی نیاز دارند، چراکه ورزش غیر از آن که نوعی فعالیت بدنی، اجتماعی و گروهی محسوب می‌شود، نوعی بازی هم به حساب می‏آید و می‌تواند به حس هیجان‌خواهی و رقابت‌پذیری کودک هم پاسخ بدهد. حال این بازی‌ها می‌تواند جنبه جسمی داشته باشد یا به تقویت قوای فکری یا تخیل کودک کمک کند.

کاهش زمانی که بچه‌ها جلوی کامپیوتر یا تلویزیون می‌گذرانند به همت و تلاش والدین برای برنامه‌ریزی فعالیت‌ها یا بازی‌هایی در خارج از خانه باز می‌گردد که درآنها رقابت و هیجان وجود داشته باشد. موسیقی و کارهای هنری دیگر اگر رنگ و بوی رقابت به خود بگیرد، می‌تواند به بسیاری از نیازهای هیجانی کودک و نوجوان پاسخ بدهد.

والدین مقصرند.

این پدرها و مادرها هستند که نمی‌خواهند برای فعالیت‌های رقابتی کودکان خارج از منزل برنامه‌ریزی کنند. والدین ترجیح می‌دهند که فرزندشان را به تماشای کارتون یا انجام بازی کامپیوتری در خانه ترغیب کنند، زیرا خودشان هم از داشتن برنامه‌های پرتحرک و همراه با فعالیت‌های جسمی طفره می‌روند؛ کودک هم با تماشای برنامه‌های خشن به هیجانات درونی‌اش پاسخ می‌دهد.

بی‌جهت نیست که روان‌شناسان هشدار می‌دهند که صرف زمان طولانی پای تلویزیون یا کامپیوتر، فعالیت کودکان را محدود کرده و سلامت جسمی‌شان را به خطر می‌اندازد. از سوی دیگر تلویزیون ارتباط افراد خانواده را کم کرده و روابط سازنده و لازم والدین با کودکان و نوجوانان را محدود می‌کند.

مدیریت اوقات فراغت نوروزی فرزندان

برنامه‌ریزی برای گذراندن اوقات فراغت باید ابتدا بر اساس علایق کودک یا نوجوانان و سپس امکانات والدین تنظیم شود. سرمایه‌گذاری برای تنظیم برنامه‌ای مفید و مفرح در تعطیلات نوروزی برای فرزندان به تامین مالی و نیز صرف وقت از سوی والدین نیاز دارد. در نظر گرفتن علایق کودک در تنظیم اوقات فراغت، پایه‌ای برای یادگیری مهارت‌های زندگی و خودشناسی او خواهد بود.

توجه به حس هیجان‌خواهی در کنار افزایش آگاهی‌های شناختی، روانی، اجتماعی و حرکتی اصلی‌ترین ضرورت‌ها در برنامه ‌ریزی برای اوقات فراغت کودک یا نوجوان است.

تا آخر کارتون را نبینند.

روان‌شناسان می‌گویند: لزومی ندارد که والدین اجازه دهند فرزندانشان از ابتدا تا پایان یک کارتون خشن را ببینند، بلکه می‌توان با ایجاد سوالاتی برای تحریک حس کنجکاوی کودکان، دیدن آن را برای حدس زدن اتفاقات و تحریک حس تشخیص کودکان از شخصیت‌های مثبت و منفی کارتون به چند بخش تقسیم کرد. به این ترتیب از تاثیرپذیری منفی کودکان، تحت تاثیر شخصیت‌های این نوع کارتون‌ها کاسته خواهد شد؛ به بیان دیگر والدین به کسب برداشت‌های صحیح از شخصیت‌های کارتونی توسط کودکانشان کمک می‌کنند. استفاده مداوم از برنامه‏های تلویزیونی، کودک و نوجوان را به گیرنده‏ای بدون تفکر و بدون داد و ستد اندیشه و تجزیه و تحلیل مطالب تبدیل می‏کند. در واقع، صدا و حرکت او را جلب کرده و به سمت بی‏توجهی، عدم انتخاب و بی‏تفاوتی نسبت به آنچه عرضه می‏شود، سوق می‏دهد. آن‏گاه نسلی که باید سازنده زندگی باشد، تماشاچی صرف صحنه‏ها می‏شود. استفاده صحیح، مفید و مفرح از وقت را باید از کودکی به فرزندان آموخت.

 

 

مطلب دوم :

 

این روزها و بخصوص در ایام تعطیلات، ساده‌ترین کار سرگرم شدن با برنامه‌های تلویزیون است. کودکان نیز فرصتی فوق‌العاده پیدا می‌کنند و ترجیح می‌دهند، اکثر ساعات روز را جلوی تلویزیون یا رایانه نشسته و برنامه‌های مختلف را تماشا کنند…

البته دقت داشته باشید که تماشای تلویزیون همیشه اثری منفی نداشته و جنبه‌های مثبتی نیز در بردارد. به واقع شیوه استفاده از آن است که موجب منفی یا مثبت شدن اثراتش می‌شود.

دکتر فیروزه ساجدی، متخصص کودکان در این‌باره به «جام‌جم» می‌گوید: «برنامه‌های آموزشی تلویزیون یا رایانه با بهبود مهارت‌هایی همچون خواندن، حل مساله، ریاضیات و افزایش خلاقیت در کودکان می‌توانند تاثیراتی مثبت بر زندگی آنها داشته باشند. همچنین بچه‌ها می‌توانند با استفاده درست از تلویزیون و رایانه، دانش خود را درباره جهان پیرامون افزایش دهند.»

اثرات منفی تماشای تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای

وی با اشاره به اثرات منفی تماشای تلویزیون و برخی بازی‌های رایانه‌ای می‌افزاید: «تماشای فیلم‌های خشن باعث ایجاد رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان می‌شود. همچنین تماشای این گونه فیلم‌ها می‌تواند منجر به کاهش حساسیت کودک نسبت به خشونت شده و موجب درک نادرست او از جهان پیرامون ـ به عنوان محلی خطرناک و ناامن ـ بشود.» به گفته دکتر ساجدی، تماشای این گونه فیلم‌ها به تنهایی باعث بروز رفتارهای خشونت‌آمیز در کودک نمی‌شود و علل دیگری همچون فقر، بیکاری و اعتیاد در خانواده و همچنین اختلال عملکرد خانواده نیز در بروز چنین مشکلاتی موثر هستند.این دانشیار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی یادآور می‌شود: «دیدن فیلم‌های نامناسب و تبلیغ استفاده از سیگار در آنها، کودک را به استفاده از این مواد سوق داده و منجر به مشکلاتی می‌شود.»دکتر ساجدی می‌گوید: «اختلالات خواب از مشکلاتی است که بخصوص در مورد شیرخواران و نوپایانی که زیاد تلویزیون تماشا می‌کنند، مطرح می‌شود. این مشکل میان این گروه سنی، بر رشد و تکامل کودک و حتی سیستم ایمنی او نیز تاثیر می‌گذارد.

ذکر این نکته نیز لازم است که تماشای تلویزیون به دلیل کاهش تمرکز کودک در خانه و مدرسه می‌تواند موجب افت تحصیلی او نیز بشود.»

چگونگی برخورد صحیح با مشکل

دکتر ساجدی در مورد نحوه رویارویی با این مشکل توضیح می‌دهد: «با توجه به مدت زمان تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه و محتوای آنها، والدین باید نظارت دقیقی بر چگونگی استفاده کودکان داشته باشند. لازم است دقت کنید که مدت زمان تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه برای کودکان حداکثر ۲ ساعت در روز است.»وی می‌افزاید: «محتوای فیلمی که کودک می‌بیند یا بازی‌ای که انجام می‌دهد نیز باید توسط والدین ارزیابی شود. آنها همچنین می‌توانند در مورد واقعیت‌ها و مسائل غیرواقعی فیلم و بازی با کودک صحبت کنند.»این دانشیار دانشگاه با اشاره به اهمیت فعالیت‌ها و سرگرمی‌هایی به غیر از تماشای تلویزیون می‌گوید: «فراهم کردن سرگرمی‌هایی همراه با فعالیت و تحرک بدنی برای کودکان مناسب‌تر است. بنابراین بهتر است زمان‌های آزاد را بیشتر از تماشای تلویزیون، به فعالیت‌هایی نظیر ورزش و رفتن به پارک اختصاص دهید. همچنین می‌توانید سرگرمی‌های دیگری همچون خواندن کتاب و بازی‌های فکری، برای کودک فراهم کنید که البته خیلی بهتر است اگر پدر یا مادر نیز در انجام این کارها با کودک مشارکت و همراهی داشته باشند».

دکتر ساجدی در ادامه به راهکارهای دیگری هم اشاره کرده و می‌گوید: «برای رسیدن به این هدف، نباید در اتاق خواب کودک تلویزیون قرار داد. همچنین هنگام غذا خوردن نیز کودک نباید مشغول تماشای تلویزیون باشد و نکته مهم‌تر این است که نباید از تلویزیون به عنوان پرستار کودک استفاده شود.»

بنابراین بهتر است با کمی دقت و توجه بیشتر، به کودکان بیاموزیم که از تلویزیون و رایانه بهتر استفاده کنند.همچنین پزشکان متخصص معتقدند تماشای افراطی تلویزیون و بازی های رایانه ای، کودکان را چاق و بی‌تحرک می کند که این مساله در آینده سلامتی آنها را به مخاطره می اندازد.

بنابراین شایسته است ساعات تماشای تلویزیون از سوی کودکان را مدیریت کنیم و از افراط و تفریط در این زمینه بپر هیزیم .

 

آثار مخرب انیمیشن های خارجی بر شکل گیری شخصیت کودکان ایرانی

آثار مخرب انیمیشن های خارجی بر شکل گیری شخصیت کودکان ایرانی

دریافت
حجم: 1.67 مگابایت

خلاقیت

دریافت
حجم: 465 کیلوبایت

چه کسی ثروتمند است؟ چه کسی فقیر؟

یک روز  

پدر یک خانواده خیلی ثروتمند پسرش را به قصد نشان دادن و توضیح دادن اینکه چگونه فقرا زندگی میکنند به یک سفر خارج از شهر برد

آنها چند روز و شب را در مزرعه ای که ظاهرا به یک خانواده خیلی فقیر تعلق داشت گذراندند

در برگشت از سفرشان، پدر از پسرش پرسید

مسافرت چگونه بود؟

عالی بود، پدر.

پدر پرسید : آیا دیدی که فقرا چگونه زندگی می کنند؟

پسر گفت: بله

پدر پرسید: بنابراین بگو ببینم چه چیزی از این سفر آموختی؟

پسر پاسخ داد

من دیدم که ما یک سگ داریم و آنها چهارتا؛

ما یک استخر در میان باغمان داریم و آنها  نهری دارند که پایان ندارد...

...ما یک چراغ در باغمان قرار داده ایم و آنها نور ستارگان زیادی را در شب دارند.

بالکن ما تا به حیاط جلوئی می رسد ولی آنها تمامی افق را دارند.

ما یک قطعه کوچکی از زمین را برای زندگی داریم ولی آنها یک زمینی دارند که تا به دور دستها ادامه دارد...

...ما یک خدمتکار برای انجام کارهایمان داریم، ولی آنها دیگران را خدمت می کنند.

ما غذایمان را می خریم، اما آنها آن را می رویانند.

ما برای حفاظت خودمان، دیوارها بر دور ملک خود کشیده ایم، در حالیکه آنها برای حفاظتشان دوستان بسیار دارند.

پدر آن پسر حرفی برای گفتن نداشت.

سپس پسرش اضافه کرد:

پدر متشکرم که به من نشان دادی که ما چقدر فقیر هستیم.

آیا این صحنه تعجب آور نیست؟

تعجب خواهید کرد که چه اتفاقی خواهد افتاد اگر برای تمام چیزهائی که داریم شکر گذار باشیم، بجای اینکه نگران چیزهائی باشیم که نداریم.

برای تک تک چیزهائی که دارید قدردان باشید!